De Bastei in Nijmegen
We wonen sinds een jaar of vijf in Nijmegen. Eerst bij vergissing in een flat, dat was echt helemaal niets voor ons. Nu wonen we alweer ruim twee jaar in een leuk huis met een tuintje en een kelder in een prettige buurt waar jong en oud door elkaar heen woont en waar naast elk huis een klushuis staat.
Nijmegen is een oude stad en tot ergernis van Maastricht ook nog eens de oudste stad van Nederland. Nijmegen doet mij denken aan Delft. In de verte dan, want er zijn hier geen grachten en geen bruggen. Wel heuvels. We voelen ons hier thuis, je ruikt en proeft het Bourgondische zuiden.
Havanna aan de Waal
Linkser dan Nijmegen, het Havanna aan de Waal, wordt het in Nederland niet. Alhoewel het steeds meer Manhattan aan de Waal wordt. Links of rechts, het maakt mij niet uit, ik kijk naar het resultaat en dan is de menselijke schaal hier in Nijmegen nog steeds aanwezig. Er wordt met zorg omgegaan met de omgeving, kijk alleen maar hoe de omgeving van de Spiegelwaal eruit ziet. Tegenwoordig springt de gemeente ook een stuk zorgvuldiger om met de restanten van het verleden. En daar wil ik het even over hebben.
De Bastei, bezoek dat museum
Dit museum in Nijmegen moet je beslist bezoeken. Hier dwaal je door de oudheid vanaf de Romeinse tijd tot ver in onze tijd. Ter plekke vindt je geen stille zalen met meesterwerken aan de muur waar de grijze golf eerbiedig langs schuifelt. Hier loopt oud en jong door elkaar. Het is gevestigd in de oude middeleeuwse stratemakerstoren, althans wat er nog van over is. Nu is het een centrum voor natuur en cultuurhistorie waarbij de historisch vondsten in de onderste uitgegraven lagen de grootste attractie zijn. Je loopt over echte middeleeuwse straatjes, langs Romeinse vestingmuren en door een overwelfde gang met geschutruimten. Om elke bocht, op elke verdieping, zie je iets nieuws.
Waar komt dat museum vandaan?
In 1987 kwam onder enkele gesloopte huizen aan de Waalkade een bijzondere vestingtoren, de stratemakerstoren, tevoorschijn. Het was een oude bastei, een zware halfronde toren die deel uitmaakte van de stadsmuur. Vanaf 1789 lagen de resten verborgen onder een groot pand. De vestingtoren raakte vergeten.
Niets is voor eeuwig en dit pand werd in de tachtiger jaren van de vorige eeuw gesloopt. Toen pas bleek hoe omvangrijk en interessant de resten van de vestingtoren waren. Onverwacht was Nijmegen een fascinerend monument rijker. Een bastei, de voorloper van het veel bekendere bastion.
Albrecht Dürer, schilder, graveur en vestingbouwer
Albrecht Dürer, wat heeft die met de Bastei te maken? Als je denkt dat Albrecht Dürer alleen maar schilderde, tekende en kopergravures maakte, dan zit je er goed naast. Hij schreef een boek over wapens en ontwierp vestingwerken voor steden. De stratemakerstoren is van hem. Het is een naar buiten uitspringende toren met overwelfde ruimten voor het geschut. Een bastei is een enorm bouwwerk en peperduur. Stadsbestuurders waren ook in die tijd niet helemaal gek en de methode Dürer is zelden toegepast. Die in Nijmegen is de enige in Nederland die nog redelijk intact is, na de restauratie.
Een bastei verloochent zijn afkomst niet
Een bastei bestond, volgens de methode Dürer uit een grote, halfronde, hoefijzervormige toren met hele dikke muren. Met dik bedoel ik ook echt dik, oorspronkelijk was de stratemakerstoren ruim drie meter dik. Zoals gezegd peperduur en weinig toegepast. Voor zover ik weet in Nederland op twee plaatsen. In Nijmegen dus met de stratemakerstoren en in Tilburg liggen de restanten van fort Sanderbout.
Dürer was een artiest en het grappige is, zowel de Nijmeegse bastei als de restanten van de Tilburgse bastei hebben een culturele inslag. Het museum de Bastei is een centrum voor natuur en cultuurhistorie. In de schootsvelden van Fort Sanderbout ligt de wijngaard, met natuurlijk de naam Fort Sanderbout, en in de bastei maakt een club vrijwilligers van pinot noir en pinot gris wijn. Voor mij is dit ook cultuur, ik hou van wijn en ga er zondemeer van uit dat deze wijn goed smaakt.
Bezoek de Bastei
Persoonlijk vind ik de grootste attractie van het museum de Bastei het gebouw zelf met de vele kruip-door-sluip-door gangen. Om elke bocht, op elke verdieping, wacht een verrassing, om elke bocht komt je een ander tijdvak tegen, het kan Romeins zijn of vroeg middeleeuws uit de tijd van Karel de Grote of van veel later uit de tijd van de Beeldenstorm. Het is een bezoek waard.
Hier vindt je mijn contactformulier
Zo ga je naar mijn persoonlijke Facebook
Geef een reactie