Elagabalus

Met Elagabalus zijn we ongeveer bij de tweeëndertigste, al dan niet officiële Romeinse keizer aangeland. Daarvan zijn er vijftien vermoord, gesneuveld of anderszins niet in hun bed overleden. Dat is bijna vijftig procent. Zo bont maakten zelfs de pausen het niet. Elagabalus staat bekend als de bizarste Romeinse keizer. Eerlijk gezegd heeft hij het er wel naar gemaakt, althans als je alles moet geloven wat over hem gezegd wordt. Hij bezat een ongekende grofheid, decadentie en onkunde. In een sterk Rome was hij nooit keizer geworden. Hij kwam bovendrijven in een tijd dat het in Rome een grote puinhoop was: opstanden, burgeroorlogen, keizers en tegenkeizers.

Elagabalus wordt keizer

De nieuwe keizer Macrinus verbande de familie van zijn vermoorde voorganger, Caracalla, naar Syrië. Hij zal gedacht hebben: ‘daar ben ik vanaf.’ Nee, dus. Julia Maesa, de grootmoeder van Elagabalus, begon een complot om het regime van Macrinus omver te werpen en haar kleinzoon op de keizerlijke troon te krijgen. Dat lukte door te beweren dat Elagabalus een onwettige zoon van Caracalla was. Nadat Julia Maesa het derde legioen had omgekocht, zwoer het legioen trouw aan haar kleinzoon. Natuurlijk zond Macrinus troepen. Deze troepenmacht keerde zich echter tijdens de veldslag tegen zijn eigen commandanten. Vermoedelijk was dat ook een kwestie van met geld schuiven. Niet veel later was Elagabalus keizer en zijn voorganger en diens zoon vermoord.

Puber

Het joch was veertien toen hij keizer werd en dus dertien toen zijn grootmoeder het spel op de wagen zette. Daar zal hij weinig invloed opgehad hebben. Teruggebracht tot de essentie was hij een tot in de grond verwend joch wat door zijn positie geen enkele remming had. In Rome veranderde dat. Julia Maesa was de macht achter de troon, maar dat pubertje bleek al snel niet in de hand te houden.

Seksuele geaardheid

Elagabalus trouwde en scheidde vijf keer. Zijn tweede vrouw was een Vestaalse maagd en die mochten niet trouwen. Dat joeg heel Rome op de kast. Zijn meest stabiele relatie was met de menner van zijn strijdwagen, een blonde slaaf, naar wie Elagabalus verwees als zijn echtgenoot. Elagabalus schilderde zijn ogen, epileerde het haar en droeg pruiken voor hij zich naakt prostitueerde in kroegen, bordelen en in het keizerlijk paleis.

Het einde

Elagabalus’ grootmoeder Julia Maesa begreep dat de steun voor het keizerschap van haar kleinzoon tanende was en besloot dat hij en zijn moeder moesten worden vervangen. Ze had een alternatief haar andere kleinzoon, de dertienjarige Severus Alexander. De Pretoriaanse garde gaf de voorkeur gaf aan zijn neef boven Elagabalus. Hij werd, samen met zijn moeder vermoord. Hun hoofden werden afgehakt; hun lichamen werden naakt uitgekleed en door de hele stad gesleept. Daarna werd het lichaam van zijn moeder ergens terzijde geschoven, terwijl het lichaam van Elagabalus in de rivier werd gegooid.

Severus Alexander was de nieuwe keizer.

De praktijk van damnatio memoriae, het wissen van het publieke record van een voorheen bekend personage, werd in Elagabalus’ geval systematisch ter hand genomen. Maar ja, zoiets lukt nooit, zelfs niet bij een verwende puber die maar vier jaar keizer was.

Hier vind je mijn contactformulier

Zo ga je naar mijn persoonlijke Facebook

Dit is mijn instagram account.

Deel dit artikel