Severus Alexander
Dus de Romeinen sleepten de dode Elagabalus dood door de straten van Rome en kieperden hem in de Tiber. Zijn neef volgde hem op of beter gezegd de moeder van zijn neef. Want Severus Alexander had niet veel in de melk te brokkelen. Zij was de echte heerseres. Het Romeinse rijk stond er niet goed voor. De oorlog was in het oosten min of meer in een gelijk spel geëindigd. Die oorlog had tot gevolg dat de Rijn- en de Donaugrens minder goed verdedigd werd. Dat gaf de Germanen in 233/234 de kans plundertochten te ondernemen.
Wat de moeder Van Severus vergat, was de betaling aan het leger. Die wilde geld zien en Maximinus Thrax beloofde een verdubbeling van de soldij. Geen legioen wilde vechten voor Severus en zijn moeder. Zijn soldaten liepen over naar Maximinus Thrax. Die liet Alexander Severus en zijn moeder in het legerkamp vermoorden. Maximinus was de nieuwe keizer en hij luidde het tijdperk van de soldatenkeizers in.
Een godswonder
Sinds de moord op Commodus een halve eeuw eerder waren de Romeinen gewend geraakt aan omgebrachte keizers en een constante stroom van nieuwe heersers. Maar niemand was voorbereid op de slachtpartijen die tussen 193 en 285 plaatsvonden.
De soldatenkeizers besloegen een periode van globaal honderd jaar. Alles bij elkaar circa 75 keizers. Dat het Romeinse rijk in die periode niet in elkaar klapte, mag een godswonder heten. Ik ga niet al die keizers behandelen. Het aantal keizers en de manier waarop ze aan hun eind kwamen zegt genoeg. Bovendien waren het er zoveel dat ze volgens mij af moesten spreken wie wanneer met wie een veldslag voerde.
Globaal onder scheidden de historisch ongeveer vier perioden, maar dat interesseert me niet. Het gaat mij om de smeuïge details. Van die 75 keizers zijn er 50 vermoord. Van de rest overleden er slecht 5 normaal. De anderen kwamen onnatuurlijk aan hun eind, waarvan 1 door de bliksem getroffen werd.
Over de eerste periode, zeg maar tot Maximinus Thrax, valt niets noemenswaardigs te vermelden. Het waren twaalf keizers, waarvan er tien vermoord werden, een was slim genoeg om gewoon te sterven en een keizer verdronk. Dat was niet omdat hij van zwemmen hield.
Wat dreef al die mannen om zo nodig keizer te willen worden met de zekerheid dat ze grote kans maakten om vermoord te worden. Ze waren niet dom, gezien hun prestaties. Eindigheid lag op de loer en toch gingen ze door. Steeds weer dienden nieuwe kandidaten zich aan, in de hoop dat zij wel konden wat hun voorgangers niet was gelukt: overleven op de troon.
Ik vermoed dat het de drang naar eeuwige roem was. Je kon een damnatio memoriae aan je broek krijgen, maar de eeuwige roem bleef. Geen enkele keizer is in de vergetelheid verdwenen, je kan ze allemaal terugvinden.
Smeuïgheid
Bestaan er ook smeuïge verhalen over die keizers? Dat is de vraag, het waren soldatenkeizers. Die waren bezig met vragen als: waar is de volgende veldslag? Hoe betaal ik mijn soldaten? Wat kan ik doen om mijn concurrent te vermoorden? Oké, ze konden beter lezen dan de gemiddelde middelbare school leerling, maar hen betrappen met een filosofische perkamentrol zat er niets snel in. Ook een heftige liefdesaffaire zie ik niet direct. Natuurlijk verwarmden vrouwen hun bed, maar of ze daar vrijwillig lagen is de vraag.
Pas toen Diocletianus in 284 de troon opeiste, kwam er althans tijdelijk een einde aan het bloedbad. Deze keizer was ook de enige die vrijwillig afstand deed van de troon en dus het gevaarlijkste beroep van Rome overleefde.
Zo ga je naar mijn persoonlijke Facebook
Dit is mijn instagram account.